Er bestaat geen enkel middel dat gegarandeerd veilig én 100% effectief is. Om hoofdluis effectief te bestrijden zul je dus altijd moeten kammen én preventieve maatregelen moeten nemen.
Medicinale anti-hoofdluismiddelen
Medicinale anti-hoofdluismiddelen zijn giftig. Ze bevatten pesticiden (bestrijdingsmiddelen) die ook worden gebruikt in de landbouw.
Onder medicinale anti-hoofdluismiddelen verstaan we: middelen tegen hoofdluis die als medicijn geregistreerd zijn. Ze bevatten een chemische pesticide; vooral synthetische pyrethrines en malathion. In Nederland gaat het om de volgende middelen:
1. Middelen met malathion moeten op het droge haar worden aangebracht en 12 uur blijven zitten. Kinderen onder de 6 maanden mogen het middel niet gebruiken, kinderen onder de 6 jaar alleen onder medisch toezicht. [Merknamen: Prioderm en Noury.]
2. Middelen met permethrine moeten na het wassen op het vochtige haar worden aangebracht en 15 minuten blijven zitten. [Merknaam: Loxazol]
3. Middelen met een combinatie van bioalletrine en piperonylbutoxide moeten op het vochtige haar gesprayd worden en 30 minuten blijven zitten. Men mag niet sprayen in de buurt van kinderen jonger dan 2 jaar. [Merknaam: Para-Speciaal]
Gezondheidsrisico's en bijwerkingen
Hoe groter en langduriger de blootstelling aan giftige middelen, hoe hoger het gezondheidsrisico. In formule: risico = giftigheid x blootstelling.
Hoe vaker iemand behandeld is met een medicinaal anti-hoofdluismiddel, hoe groter de kans op bijwerkingen.
Contra-indicaties ("niet gebruiken bij...")
Kinderen met wondjes op hun hoofd mogen geen medicinale anti-hoofdluismiddelen gebruiken, omdat deze middelen door de hoofdhuid naarbinnen kunnen dringen.
Kinderen met een zwakke gezondheid en kinderen die medicijnen gebruiken, mogen geen medicinale anti-hoofdluismiddelen gebruiken. Het gaat daarbij om epilepsie, hersentumoren, kanker, aids, etc., maar ook om aandoeningen als astma.
Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, mogen geen medicinale anti-hoofdluismiddelen gebruiken.
Leeftijd
Medicinale anti-hoofdluismiddelen zijn verboden voor kinderen jonger dan 6 maanden, maar eigenlijk zouden alle kinderen tot 6 jaar eerst naar een huisarts moeten ter beoordeling van de gezondheidsrisico's.
Resistentie
Regelmatig gebruik van medische anti-hoofdluismiddelen leidt tot resistentie: de luizen gaan er op den duur niet meer dood van. Resistentie wordt steeds vaker gemeld.
Olie-achtige middelen
Als u ter voorkoming van luizen een olie-achtig product in het haar smeert, houd er dan rekening mee dat pesticiden gemakkelijker in de hoofdhuid kunnen doordringen (waardoor een groter gezondheidsrisico ontstaat).
Wees voorzichtig met Tea tree olie. In pure vorm mag het niet gebruikt worden bij baby's, kleine kinderen en zwangere vrouwen. Gebruik het ook niet dagelijks. Een hoge dosis is gevaarlijk voor de lever, en kan huid-irritatie of allergische reacties veroorzaken.
Plastic kapjes
Tijdens de inwerking van een medicinaal anti-hoofdluismiddel mag je geen plastic kapje over het hoofd doen, omdat dit de inwerking van het product onwenselijk kan beïnvloeden.
Zwemmen
De werking van sommige chemicaliën, zoals malathion, wordt teniet gedaan door chloor. Houd daar rekening mee door na de behandeling tegen luizen met een medicinaal anti-hoofdluismiddel een hele week lang niet te zwemmen in chloor-houdend zwemwater.
Vuur en haardrogers
De pesticiden in medicinale anti-hoofdluismiddelen zijn gemakkelijk ontvlambaar. Houd kinderen zolang het haar nat is uit de buurt van kaarsen, brandende sigaretten of ander vuur. Gebruik ook geen haardroger.
Bescherming
Om onnodige blootstelling aan de giftige middelen te voorkomen, moet je na het gebruik van een medicinaal anti-hoofdluismiddel onmiddellijk je handen wassen. Draag handschoenen en een schort en voorkom dat het middel in aanraking komt met andere delen van het lichaam dan de hoofdhuid (handen, gezicht, neus, mond, ogen, oren, armen, romp, benen etc.).
Verboden middelen
Anti-hoofdluismiddelen die lindaan bevatten, zijn verboden in veel landen, waaronder Nederland. Lindaan – familie van het bestrijdingsmiddel DDT – wordt onder andere in verband gebracht met neurologische aandoeningen en kanker. Van de andere medicinale stoffen – zoals malathion – is daar niets over bekend, maar dat komt doordat het nog niet onderzocht is.
Verschillende middelen na elkaar
Als het ene medicinale anti-hoofdluismiddel niet werkt, wordt vaak aangeraden om een ander middel te gebruiken. Houd er echter rekening mee dat het gebruik van verschillende pesticiden kort na elkaar het gezondheidsrisico sterk verhoogt.
Lotions en shampoos
Lotions met pesticiden werken beter dan shampoos, omdat een shampoo eigenlijk te kort in het haar blijft om echt zijn werk te doen.
Ogen en oren
De pesticiden in medicinale anti-hoofdluismiddelen kunnen schade toebrengen aan de ogen en de gehoorgang. Zorg er dus voor dat de lotion of de shampoo niet in de ogen of de oren komt (houd er een doekje voor).
Verschil in giftigheid
Wie kiest voor een medicinaal anti-hoofdluismiddel, kan het beste beginnen met een middel op basis van permetrine (merknaam: Loxazol). Het is minder giftig dan malathion en hoeft minder lang op het haar te blijven.
Inwerktijd
Wie kiest voor een middel met malathion, zou ook kunnen kiezen voor een kortere inwerktijd. Recent onderzoek wijst uit dat de lotion de luizen al gedood heeft na 20 minuten.
Maar wat dan?
Uit het bovenstaande kunt u afleiden dat chemische bestrijdingsmiddelen niet ideaal zijn. Maar wat dan?
In navolging van veel consumenten-organisaties in het buitenland propageert Ouders Online een niet-medicinale aanpak van hoofdluis. Kammen, kammen en nog eens kammen, eventueel ondersteund door een niet-medicinale anti-luizen-shampoo, zoals Millium.
Eerder meldden we al dat we zelf goede ervaringen hebben met Aesculo, een shampoo op basis van natuurlijke oliën (waaronder kokos-olie). Maar Millium ruikt gewoon lekkerder, vonden we.
Knoflook
Kort geleden ontdekten Argentijnse wetenschappers dat hoofdluizen een hekel hebben aan de geur van knoflook. Dat verbaast ons niets: daar krijg je zelfs de ergste vampier mee weg.
Er is serieus geëxperimenteerd met een anti-hoofdluismiddel op basis van knoflook-essence, op een Argentijns kinderdagverblijf. De invasie van hoofdluizen was daarna inderdaad afgenomen. Maar of dat nu de oplossing is, knoflook in je haar... ?
Glijmiddel
De eitjes van de hoofdluis, de neten, kleven zichzelf vast aan de haren. De kleefstof hecht bij de een wat beter dan bij de ander. Je ziet in een schoolklas vaak dezelfde kinderen die meteen slachtoffer zijn. Alsof er haren zijn waar ze gewoon meer van houden, omdat ze er beter aan vast blijven zitten, is de gedachte.
Daarom kun je proberen om je haar onaantrekkelijk te maken door het zo glad te maken dat de neetjes eraf glijden. Sommige mensen smeren zelfs mayonaise in hun haar. Anderen gebruiken gel, was, of een ander olie-achtig product om de haren glad te maken. Misschien helpt het. In ieder geval maakt het kammen met de netenkam een stuk minder vervelend.
Kammen moet
Sommigen roemen de elektrische netenkam. Die is een stuk duurder dan de gewone netenkam (hij kost ongeveer 50 euro), maar geeft een signaal als u iets over het hoofd ziet. We hebben er zelf geen ervaring mee, maar misschien is het wel de oplossing waar we allemaal op zitten te wachten.
Hoe dan ook: kammen moet. Als je hoofdluis hebt, zul je elke dag moeten kammen met een netenkam, zodat nieuwe luizen geen kans krijgen. Twee weken lang, twee keer per dag. Als dan blijkt dat er geen luizen en neten meer gevonden worden, is de infectie voorbij.
Als er hoofdluis in de omgeving is, kam je elke dag met een gewone luizenkam; dat is minder pijnlijk dan met een netenkam. Er zit gewoon niets anders op om die beestjes uit de buurt te houden.
Bron:
http://www.ouders.nl/mpri2003-luizentips.htm